Nazwy herbat

Już od pewnego czasu kusi mnie, żeby zebrać i uporządkować nazwy gatunków herbaty, które pojawiają się na naszym rynku. Dawno temu, po powrocie z Chin, kiedy znałam tylko nazwy chińskie, miałam duży problem z rozszyfrowaniem wielu nazw herbat w polskich sklepach. Problem w tym, że od czasów, kiedy herbata po raz pierwszy trafiła do Europy, nazwy jej gatunków zapisywano na różne sposoby. A żeby było jeszcze trudniej, nazwy te pochodziły często z różnych dialektów chińskich, których wymowa jest bardzo różna, choć znaki są wspólne dla wszystkich. Ten bałagan pozostał do dzisiaj i chociaż transkrypcja hanyu pinyin (którą na tym blogu staram się konsekwentnie stosować) powoli się upowszechnia, jakoś nie dotyczy to nazewnictwa herbacianego. Dlatego – poniżej lista niektórych często występujących nazw herbacianych w różnych zapisach. Lista wstępna, na pewno się rozrośnie. Proszę o kolejne propozycje i uzupełnienia, może jakiś większy słownik się z tego urodzi:)

  • Chun Mee – 珍眉 pinyin: Zhen Mei. Widziałam już różne tłumaczenia tej nazwy: „drogocenne brwi”, „ciemne brwi”, a nawet „rzęsy ślicznotki” – tylko pierwsze z nich jest poprawne.
  • Lung Ching – 龍井 pinyin: Longjing, czyli „Smocza Studnia” (a nie „źródło”, jak gdzieś widziałam). Czasami pojawia się np. jako Xi Hu Lung Ching, czyli 西湖龍井 Xihu Longjing – herbata Longjng znad Jeziora Zachodniego (Xihu), położonego w Hangzhou, niedaleko miejscowości Longjing – tak nazywa się jedną z odmian tego gatunku.
  • Keemun – pełna nazwa: 祁門紅茶 pinyin: Qimen Hong Cha, czyli „Czerwona Herbata z Qimen”. Qimen to nazwa powiatu w prowincji Anhui, skąd pochodzi ten gatunek.
  • Lapsang Souchong – 正山小種 lub 拉普山小種 pinyin: Zhengshan Xiao Zhong (lub Lapushan Xiao Zhong), czyli „mały rodzaj z góry Zheng/Lapu” – gatunek herbaty czerwonej z gór Wuyi w prowincji Fujian.
  • Gunpowder – o, to prawdziwa zagadka. Długo trwało, zanim rozszyfrowałam o co chodzi, bo nie spotkałam się w Chinach z herbatą o nazwie „proch strzelniczy”. A chodzi o 珠茶 pinyin: Zhu Cha, czyli dosłownie „herbatę perłową” – gatunek mocno zwijanej herbaty zielonej.
  • Pai Mu Tan – 白牡丹 pinyin: Bai Mudan, czyli „Biała Peonia” – jedna z najsłynniejszych białych herbat.
  • Pi Lo Chun – 碧螺春 pinyin: Biluochun lub Bi Luo Chun – dosłownie „Wiosna Nefrytowego (lub zielonego / malachitowego) Ślimaka”
  • Ti Kuan Yin, Ti Kwan Yin, Tiet Kwun Yum – pod tymi nazwami kryje się 鐵觀音 pinyin: Tie Guanyin – nasza stara znajoma „Żelazna Bodhisattwa Miłosierdzia”
  • Oolong lub ulung 烏龍 – ja wolę w pinyinie: wulong
  • Oriental Beauty, Pai Hao Oolong – 白毫烏龍 pinyin: Baihao Wulong  dosłownie „Wulong o białych włoskach”, zwana też Dongfang Meiren 東方美人 – „Pięknością Wschodu”
  • Shui Hsien – 水仙 pinyin: Shui Xian lub Shuixian – gatunek mocno fermentowanej herbaty turkusowej z prowincji Fujian; nazwa oznacza narcyz lub legendarną istotę w rodzaju wodnej nimfy.
  • Tung Ting (Oolong), Dung Ti (Oolong) – 凍頂 pinyinDongding lub Dongding Wulong 凍頂烏龍 – jeden z najsłynniejszych wulongów tajwańskich.
  • Pouchong, Paochong –  包種 pinyin: Baozhong, ewentualnie Baozhong Cha 包種茶 lub Baozhong Wulong 包種烏龍 – bardzo lekko fermentowany wulong tajwański, pochodzący z Wenshan i dlatego często nazywany Wenshan Baozhong (Cha) 文山包種茶

Wojtku – dzięki za podpowiedź!

14 komentarzy »

  1. Anonim |

    Ooooh, jak bym widział naszą kartę herbat 🙂
    Przydatna lektura dla polskich „pijaków” herbaty, dziękujym,
    Ahmed, Czajownia Kraków

  2. ahmed |

    Pozwoliłem sobie dodać link na nszą FB stronę 😉
    Czaj!

  3. Anna Włodarczyk |

    Czaj! Dziekuję. Jeśli masz jakieś pomysły na ciąg dalszy słowniczka herbacianego, to podrzucaj, zapraszam!

  4. Kasia (Wiewióra) Orzechowska |

    NARESZCIE! to po prostu jak jakieś czary albo telepatia – już od tak dawna marzyłam o takim „słowniku” i wreszcie po tylu latach wiem jaka jest różnica między oolongiem a wulongiem (a raczej, że takiej różnicy nie ma 🙂 ). Artykuł bardzo pomocny i padam na kolana w podzięce przed autorką. Pozdrawiam

  5. Anna Włodarczyk |

    Telepatia działa! Proszę nie padać, tylko podrzucać propozycje kolejnych haseł. Liczę na Was:)

  6. wojtekitek |

    Shui Xian- często również Shui Hsien

    Dong Ding- Tung Ting- Dung Ti – to wszystkie nazwy jednego rodzaju herbaty

    Baozhong/Bao Zhong – Pouchong- Paochong.

    jest późno i nie mam więcej pomysłów 😉

  7. Anna Włodarczyk |

    O, dziękuję, już dopisuję do powyższej listy. A wszystkie razem dodam słownika Morza Herbaty, który powstał właśnie w takim celu, a trochę leży odłogiem ostatnio.

  8. ahmed |

    Zielone Luan Guapian, Tai Ping Hou Kui, Huang Shan Maofeng, Tian Mu Long Zhu, Mao Jian;
    wulongi Feng Huang Dancong, Da Hong Pao;
    jaśminowa Moli Hua…
    😉

  9. Anna Włodarczyk |

    O, dużo tego! Ale te wszystkie nazwy są w pinyinie, nie spotkałam się z nimi w innej pisowni (może ktoś inny?), więc na razie nie ma co rozszyfrowywać. Co innego je zaprezentować… W swoim czasie. Dziękuję!

  10. Suiseki |

    Ja właśnie piję Bi Luo Chun – 碧螺春, ale nazwę tłumaczę jako Jadeitowa Spirala Wiosny

  11. Anna Włodarczyk |

    „Jadeitowa” czy „nefrytowa” – ok. „碧” (bi) oznacza: 1) zielony nefryt (jadeit), 2) nefrytową zieleń. „螺” (luo) to w pierwszym znaczeniu ślimak lub spiralnie zwinięta muszla. Na mięczaka wskazuje 虫 – element „robaczka” znajdujący się po lewej stronie znaku (to jego element semantyczny, czyli wskazujący na znaczenie). „Spirala” to jego dalsze znaczenie, że tak powiem pochodna „ślimaka”. Generalnie ta „spirala” nie za bardzo mi się tutaj podoba, ale cóż, może się czepiam… Nazwy takie jak ta trudno przetłumaczyć, więc póki jesteśmy blisko oryginału – niech tam, licentia poetica:)

  12. Konrad |

    Tak się kiedyś zastanawiałem, ale co mi tam, spytam teraz… 😉 To a propos Tie Guanyin. Czy przypadkiem nie powinno być Żelazny Bodhisattwa Miłosierdzia? – czyli ten bodhisattwa, a nie ta, jak jest w powyższym tłumaczeniu… Proszę o komentarz moich wątpliwości 🙂

  13. Anna Włodarczyk |

    Akurat Guanyin (w wersji japońskiej Kannon) jest przedstawiana w postaci kobiecej, więc w tym przypadku „ta” bodhisattwa:)

  14. Herbaty liściaste |

    Bardzo przydatne informacje. Dzięki za włożoną pracę w wyszukanie info:)

Skomentuj:

(nie będzie publikowany)

  • Archiwum